Onzichtbare reflecties
Onzichtbare reflecties bestaat uit een serie beelden die twee thema’s raken.
Het eerste thema gaat over de invloed die de smartphone heeft op ons leven. Over wat het ons brengt, en wat het langzaam van ons wegneemt. De smartphone leidt ons af, maar maakt ook contact mogelijk.
De beelden laten momenten zien waarop iets verschuift. Aandacht die ergens blijft hangen. Gedrag dat zich inslijt. Nabijheid die ongemerkt op afstand raakt. Niet expres, maar gewoon omdat het zo gaat. Deze gewoontes zijn zo normaal geworden, dat de gevaren onzichtbaar blijven. Tegelijk laat het werk ook zien wat technologie ons wél brengt: verbondenheid. De beelden zijn interactief. Door één van de dieren aan te raken, lichten ze allemaal op. Zo wordt zichtbaar wat vaak onzichtbaar blijft: we zijn met elkaar verbonden.
Het tweede thema gaat over de dieren waarmee we onze leefomgeving delen. Ze zijn overal, maar vaak onzichtbaar voor ons. We zien ze niet, en houden er daardoor zelden rekening mee. In deze serie worden de antropomorfe dieren een reflectie van onszelf. Ze zijn gemodelleerd op basis van 3D-scans van echte stadsdieren die hun omgeving met ons hebben gedeeld. In dit werk worden ze letterlijk in het licht gezet. Ze spiegelen ons gedrag, en onze aanwezigheid.
Wat we vaak missen in het dagelijks kijken naar onszelf, naar elkaar of naar de wereld om ons heen wordt hier even zichtbaar gemaakt.
Kijken zonder zien
Drie muizen kijken naar een scherm.
Ze zitten stil, ontspannen, hun aandacht volledig gericht op het licht voor hen. Ondertussen zien ze niet het gevaar dat voor én achter hen staat.
Dit werk gaat over wat we missen wanneer onze aandacht wordt vastgehouden. Niet omdat we niet willen zien, maar omdat onze blik bezet is. Wat eromheen gebeurt, verdwijnt naar de achtergrond.
De muizen lijken veilig, ze zijn niet op hun hoede.
Alles buiten het scherm valt even weg.
Wat blijft ongezien, omdat we denken dat we kijken?
De beide sperwers hebben geleefd rond om Drachten.
De muizen hebben geleefd in De Westereen.
Het beton is gemaakt met zand uit Kimswerd.
Materiaal: kunsthars, zilver, beton, 515x315 mm
De geboorte van gewoonte
Twee volwassen eenden houden een scherm voor hun kuikens. Een beeld van zorg, van aandacht, maar ook van overgave.
Dit werk gaat niet over schuld, of opvoedfouten. Het gaat over hoe iets begint en hoe je iets doorgeeft zonder dat je doorhebt dat je iets doorgeeft.
Wat op het eerste gezicht lijkt op betrokkenheid, laat bij langer kijken iets anders zien. De kuikens kijken niet naar hun ouders, maar naar het licht. Ze zijn stil. Ze nemen iets over, nog voor er woorden aan gegeven zijn.
We geven gedrag door, soms bewust, maar meestal gebeurt het onbewust.
Wat geven we mee, zonder dat we het zelf nog zien?
Alle eenden hebben geleefd in Leeuwarden.
Het beton is gemaakt met zand uit Bakkeveen.
Materiaal: kunsthars, 24k bladgoud, zilver, beton, 595x370 mm
In het donker van het licht
Een volwassen konijn kijkt naar een scherm. Achter het konijn staat een jong konijn, dat aandacht vraagt, maar er komt geen reactie.
Dit werk gaat over wat er verloren gaat, niet door afwezigheid, maar door afleiding. Het gebeurt niet met opzet, maar sluipt er geleidelijk in.
Het jong spiegelt de ouder, in houding, in gebaar. Niet om te leren, maar om ook gezien te worden, echter de blik van de ander blijft op het scherm gericht.
Wat dichtbij is, wordt over het hoofd gezien. Wat belangrijk is, schuift langzaam naar de achtergrond.
Wat gebeurt er als we niet meer opkijken?
Het grote konijn heeft geleefd rond om Sneek.
Het kleine konijn heeft geleefd in Leeuwarden.
Het beton is gemaakt met zand uit Bartlehiem.
Materiaal: kunsthars, 24k bladgoud, zilver, beton, 400x240 mm
Het begin van meer
Twee nieuwsgierige ratten. Eén heeft iets nieuws, een scherm dat licht geeft, aandacht trekt, status uitstraalt. De ander kijkt mee geboeid, misschien jaloers.
Dit beeld toont het moment waarop een kind in de klas als eerste een smartphone krijgt. Het scherm wordt een bron van bewondering, maar ook van verschil. De ander wil ook meedoen, ook zo’n toestel.
Zo ontstaat een kettingreactie, wat eerst niet nodig leek, voelt nu als een gemis.
De ratten verbeelden die sociale spanning tussen nieuwsgierigheid en buitensluiting, tussen delen en hebben. Wie het scherm heeft, heeft iets extra’s.
En daarmee verandert het speelveld voorgoed.
Wat geef je je kind mee als het de eerste is met een smartphone? En wat als het de laatste is?
De ratten hebben geleefd in Burgum.
Het beton is gemaakt met zand van de Smalle Ee.
Materiaal: kunsthars, 24k bladgoud, zilver, beton
Eenzaam licht
Smartphones maken contact makkelijker dan ooit. Met een simpel berichtje zijn we snel verbonden, maar juist die eenvoud kan het echte contact soms vervangen. Gesprekken blijven oppervlakkig, ontmoetingen worden zeldzamer. Zo kan wat bedoeld is om te verbinden soms ook eenzaamheid versterken.
Toch is het niet het scherm zelf dat afstand schept. Niet elk scherm leidt af, en niet elk scherm vergroot de leegte. Soms is er simpelweg niemand naast ons. Dan is het scherm geen vlucht, maar een uitweg. Een venster naar de wereld. Een manier om verbonden te blijven, of even niet alleen te zijn.
De dieren in deze beelden staan op zichzelf. Ook dat is onderdeel van het verhaal. Want niet elke blik op een scherm is een vlucht, en niet elke stilte betekent afstand.
Wie maak jij blij met een telefoontje?
De bonte kraai heeft geleefd in het Wadden gebied.
De egels hebben geleefd in Leeuwarden.
Materiaal: kunsthars, 24k bladgoud, zilver, beton
Over de materialen en werkwijze
De dieren in deze serie zijn gemaakt op basis van 3D-scans van opgezette stadsdieren. Ze hebben ooit geleefd in en rond verschillende dorpen en steden in Friesland. Na het scannen zijn de modellen digitaal bewerkt en 3D-geprint, vervolgens afgewerkt met onder andere bladgoud en een spiegelende verzilvering. Door deze afwerking reageren de beelden op aanraking én weerspiegelen ze de kijker.
De betonnen plateaus waarop de beelden staan zijn gegoten met zand en aarde uit verschillende plekken in Friesland. Plekken waarbij mensen en dieren de leefomgeving delen. Elk plateau is daarmee een tastbare verbinding met landschap en plaats.
